Trong vòng tuần hoàn tự nhiên của đời người, không ai có thể tránh khỏi quy luật “sinh – lão – bệnh – tử”. Tuy nhiên, ở thời khắc cuối cùng của cuộc đời, người sắp mất thường để lại những dấu hiệu báo trước. Việc nhận biết các dấu hiệu này không chỉ giúp gia đình chuẩn bị chu đáo mà còn là cách để tiễn đưa người thân một cách trọn vẹn và đầy ý nghĩa.
Ý nghĩa của việc nhận biết dấu hiệu sắp lìa đời
Dự cảm về cái chết luôn mang đến những cảm xúc đau buồn. Tuy nhiên, nếu nhận biết được sớm các dấu hiệu, gia đình có thể chuẩn bị tinh thần, sắp xếp công việc và chu toàn các nghi lễ truyền thống. Đây cũng là khoảng thời gian quý giá để người thân thể hiện tình cảm, dành sự chăm sóc cuối cùng cho người sắp ra đi.
Những dấu hiệu thường thấy ở người sắp qua đời
- Dấu hiệu về cơ thể:
Một trong những thay đổi rõ ràng nhất là sự suy giảm các chức năng của cơ thể.
- Ánh mắt: Người sắp mất thường có ánh nhìn xa xăm, đôi mắt mờ dần, không còn tinh anh như trước.
- Nhiệt độ cơ thể: Tay chân lạnh dần từ dưới lên, đặc biệt là lòng bàn tay, bàn chân. Đây là dấu hiệu cơ thể ngừng hoạt động tuần hoàn máu.
- Mạch đập: Mạch rất yếu, thậm chí không bắt được mạch, tim đập chậm dần và ngừng đập hoàn toàn.
- Thay đổi hành vi:
Ở những người mắc bệnh lâu năm, có một số hành vi bất thường thường được xem là dấu hiệu báo trước:
- Bỗng nhiên tỉnh táo bất thường sau thời gian dài đau ốm. Đây có thể là “ngọn đèn cháy sáng” cuối cùng trước khi tắt hẳn.
- Rất muốn ăn hoặc thèm ăn các món yêu thích, nhưng thường chỉ ăn được rất ít trước khi mất.
- Dấu hiệu tâm linh (theo quan niệm dân gian):
- Nhiều gia đình dùng lửa hoặc bông đặt vào lỗ mũi người sắp mất. Nếu lửa không cháy hoặc bông không động đậy thì đó là lúc người đã trút hơi thở cuối cùng.
- Một số trường hợp người sắp mất chờ gặp mặt con cháu từ xa hoặc tránh ngày xấu để ra đi yên lòng.
Nhìn nhận về quan niệm “tri thiên mệnh”
Nhiều người già, đặc biệt là những cụ cao tuổi, có khả năng dự đoán ngày mất của mình. Họ có thể chuẩn bị tinh thần, thậm chí dặn dò con cháu từ trước. Quan niệm “tri thiên mệnh” được xem là một biểu hiện của sự trải nghiệm sâu sắc và cảm nhận nhạy bén về cuộc sống.
Việc tôn trọng ý nguyện cuối cùng của người sắp mất không chỉ giúp họ yên lòng mà còn thể hiện sự hiếu kính, trân trọng của con cháu.
Sự khác biệt giữa quan niệm dân gian và y học hiện đại
- Quan niệm dân gian: Đa phần dựa vào các dấu hiệu bề ngoài, sự thay đổi bất thường của cơ thể và tâm lý.
- Y học hiện đại: Giải thích các hiện tượng dựa trên cơ sở khoa học, như sự suy giảm chức năng hô hấp, tuần hoàn và thần kinh.
Kết luận
Những dấu hiệu báo trước của người sắp mất không chỉ giúp gia đình chuẩn bị chu đáo mà còn thể hiện sự trân trọng, yêu thương với người thân. Hãy dành những giây phút cuối cùng để tiễn biệt người thân một cách trọn vẹn, nhẹ nhàng và đầy ý nghĩa. Đây là cách để thể hiện lòng hiếu thảo và lưu giữ những kỷ niệm đẹp về họ trong tâm trí mỗi chúng ta.
