Thành ngữ “công như công cốc” là một câu nói quen thuộc trong kho tàng văn hóa dân gian Việt Nam. Câu nói mang hàm ý sâu sắc, phản ánh thực tế những công sức bỏ ra mà cuối cùng không thu được kết quả gì, thậm chí còn bị kẻ khác cướp mất. Câu chuyện về loài chim cốc và hình ảnh ẩn dụ đã giúp thành ngữ này trở nên phổ biến trong giao tiếp hằng ngày, mang ý nghĩa phê phán và nhắc nhở con người về sự cố gắng đúng cách.
Công như công cốc là gì?
“Công như công cốc” là thành ngữ dùng để chỉ những công sức bỏ ra một cách vất vả, chăm chỉ nhưng cuối cùng lại không thu được kết quả gì hoặc bị người khác hưởng mất.
Ý nghĩa thành ngữ công như công cốc
Giải thích ý nghĩa đen của cụm từ “công như công cốc”
Về nghĩa đen, thành ngữ xuất phát từ câu chuyện về loài chim cốc, một loài chim chuyên lặn dưới nước để bắt cá. Mỗi khi chim cốc bắt được cá và ngoi lên mặt nước, có khi chim cò trắng bất ngờ bay đến cướp mất con cá. Như vậy, công sức mà chim cốc bỏ ra trở thành vô nghĩa, không thu được thành quả.
Giải thích ý nghĩa bóng của cụm từ “công như công cốc”
Ở nghĩa bóng, câu thành ngữ này ám chỉ những nỗ lực, công sức làm việc chăm chỉ, cực nhọc nhưng kết quả cuối cùng không như ý muốn hoặc bị người khác chiếm đoạt. Đây là lời nhắc nhở đầy sâu sắc về sự uổng phí công lao, đồng thời thể hiện sự tiếc nuối và bất công.
Nguồn gốc của thành ngữ “công như công cốc”
Thành ngữ này bắt nguồn từ một câu chuyện ngụ ngôn dân gian về loài chim cốc. Chim cốc vốn giỏi bắt cá, nhưng công sức của nó thường bị mất trắng khi cò trắng chớp thời cơ cướp mất cá ngay khi cốc vừa ngoi lên mặt nước. Từ câu chuyện này, dân gian đã tạo nên hình ảnh ví von “công như công cốc” để chỉ những nỗ lực không mang lại kết quả như mong đợi.
Ví dụ về cách sử dụng “công như công cốc” trong câu
- “Anh ấy làm việc suốt một năm trời nhưng cuối cùng không được trả công, đúng là công như công cốc.”
- “Cố gắng học nhóm với bạn nhưng kết quả chỉ một mình tôi làm bài, còn mọi người hưởng lợi. Thật là công như công cốc.”
- “Bao nhiêu tâm huyết đầu tư vào dự án mà cuối cùng thất bại, hóa ra công như công cốc.”
Kết luận
Thành ngữ “công như công cốc” không chỉ phản ánh sự uổng phí công sức mà còn là một bài học sâu sắc về việc biết chọn lựa phương hướng đúng đắn trong công việc và cuộc sống. Đồng thời, nó nhắc nhở con người phải cảnh giác, tránh để công sức của mình rơi vào tay người khác. Đây là một câu thành ngữ giàu hình ảnh và ý nghĩa, góp phần làm phong phú thêm ngôn ngữ dân gian Việt Nam.
